Tilda Swinton – Biografija

Katherine Mathilda Swinton (London, Velika Britanija, 5. novembar 1960.), američko–britanska filmska i pozorišna glumica, dobitnica Oscara za najbolju sporednu glumicu za 2007. godinu.

Biografija

Mlade godine

Tilda Swinton se rodila kao dijete Judith, Australke, i Sir Johna Swintona, generala škotske garde. Odrasla je uz troje braće u Britaniji, a dijelom i u Njemačkoj, gdje je njen otac bio neko vrijeme smješten. Porodica Swinton se spominje kao (navodno) najstarija porodica u Škotskoj i Engleskoj. Tilda je pohađala West Heath srednju školu za djevojke (istu školu koju je svojevremeno pohađala Diana, princeza Walesa) a zatim Fettes fakultet, kojeg je napustila. Godine 1983. je završila univerzitet Cambridge, s diplomom iz političkih i društvenih nauka.

Karijera

Swinton je radila u  pozorištuTraverse u Edinburghu i u Royal Shakespeare Company, prije nego što je počela karijeru na filmu u 1980-ima. Godine 1986. je nastupila u svom prvom filmu, biografskoj drami Caravaggio. Što se tiče umjetnosti, uvijek je bila buntovna. S obzirom na svoj androgen izgled, u par je navrata glumila muškarca; Mozarta u Puškinovom Mozartu i Salieriju, ženu koja glumi svog preminulog supruga tokom 2. svjetskog rata u filmu Man to Man, te u fantaziji Orlando, filmskoj adaptaciji romana Virginije Woolf. Udružila se s rediteljem Derekom Jarmanom, nastupivši u nekoliko njegovih filmova, od spomenutog Caravaggija preko Vrta pa sve do njegovog posljednjeg filma Plavo, nakon kojeg je ovaj preminuo od AIDS-a. Njegova smrt je ostavila dubok trag u njenom životu.

Najpoznatiji eksperimentalni nastup je ostvarila 1995. sa The Maybe, u kojem je 8 sati na dan spavala u Serpentine galeriji u Londonu na uvid publici, i to tako nedjelju dana, a pojavila se i u muzičkom spotu za grupu Orbital. S vremenom je Tilda započela nastupima u nezavisnim, eksperimentalnim filmovima, kao što su Ženske perverzije i Mogući svjetovi. Za triler Duboki kraj, u kojem je glumio i Goran Višnjić, nominovana je za Zlatni globus te je pobrala nagrade kritike. Nastupila je i u satiri Adaptacija, koju je napisao Charlie Kaufman, a koja je takođe ostala zapamćena. Za nastup u kontroverznoj erotskoj drami Mladi Adam, u kojoj se razodjenula, osvojila je nagradu BAFTA. Godine 2005. je ostala posebno zapamćena u nezavisnoj drami Slomljeno cvijeće Jima Jarmuscha i u hitu Narnijske hronike: Lav, vještica i ormar.

24. februara 2008. Tilda Swinton je dobila Oscara za najbolju sporednu glumicu za ulogu u filmu Michael Clayton.

Živi u gradu Nairnu na sjeveru Škotske. Provela je dvije godine u Keniji i Južnoj Africi kao dobrovoljni radnik u dječjoj školi. Dio godine živi s nevjenčanim suprugom, umjetnikom Johnom Byrneom, s kojim ima dvoje blizanaca, Xaviera i Honor Byrne, a drugi dio godine s mlađim novozelandskim slikarom Sandrom Koppom.

Filmografija